Tien jaar geleden koppelde ik voor het eerst een ERP-systeem aan een MES: TRUMPF TruTops Fab, nu beter bekend als Oseon. Niet met magische middleware of standaard koppelingen, maar door alles goed uit te denken en zelf op te bouwen.
Ik schreef de vereisten uit, testte de logica met handmatig getypte XML-bestanden, en werkte samen met een maatwerkconsultant van het ERP-platform. We gebruikten Ridder iQ — modern en flexibel — en ik had het geluk dat er een sterke ontwikkelaar aan de andere kant zat.
Het werkte verrassend goed. Goed genoeg om eerst het bedrijf waar ik werkte enorm te verbeteren en daarna ook mijn carrière als consultant op te bouwen. Sindsdien heb ik tientallen bedrijven geholpen met Ridder iQ, TRUMPF Oseon/Boost en maatwerkapps voor de werkvloer.
Waar veel bedrijven nu staan
Nu, bijna tien jaar later, zie ik dat veel bedrijven nog steeds op dezelfde manier werken.
Sommige zijn net gestart met hun eerste of nieuwe ERP-systeem. MES of integraties staan nog in de kinderschoenen. Anderen zitten middenin maatwerkprojecten of staan aan de start van een groot traject. Dat is niet gek.
De meeste maakbedrijven zitten halverwege hun digitale ontwikkeling richting een smart factory. Ongeveer een derde is echt goed geïntegreerd in het Nederlands en Vlaams landschap. De rest werkt met een mix van ERP, nesting, soms MES — en vaak nog veel papier en Excel.
Ondertussen groeit de complexiteit. Meer tools, meer data, meer software bij elke nieuwe machine. En dan komt vroeg of laat altijd dezelfde vraag op tafel:
Hoe houd je grip op je data als je landschap blijft groeien?
Wat doe je met een structuur die steeds complexer wordt?
Luke van Enkhuizen
De grenzen van ERP als middelpunt
ERP was ooit het centrale punt van de digitale fabriek. Alles wat met productie te maken had, ging erin: werkvoorbereiding, orderstatussen, planning, kwaliteitsmetingen, nesting, instructies.
Dat werkte toen. ERP was het enige systeem dat je kon aanpassen, uitbreiden, beveiligen.
Maar dat is niet meer van deze tijd. Vandaag heeft elke machine z’n eigen software. Je hebt meerdere lasers van verschillende merken, een kantrobot, een lasrobot, misschien binnenkort een AGV. Elk systeem met z’n eigen data, z’n eigen logica.
En toch komt veel van die data nog steeds samen in ERP. Of erger: in Excel-bestanden, losse e-mails of handmatige tussenoplossingen.
Ik hoor vaak deze vragen in gesprekken met directeuren of productiemanagers:
“Welk ERP-systeem moeten we kiezen?”
“Is deze MES-oplossing geschikt voor onze fabriek?”
“Kunnen we met deze machine voldoen aan Industrie 4.0?”
Die vragen zijn begrijpelijk. Maar ze vertrekken vaak vanuit het verkeerde startpunt.
Luke van Enkhuizen
Waarom maatwerk niet schaalbaar is
Elke nieuwe uitbreiding vraagt om aanpassingen. Nieuwe koppelingen. Maatwerk in ERP. Testen. Hopen dat het een update overleeft.
ERP wordt zo steeds vaker een bottleneck in plaats van een krachtig middelpunt. Niet omdat ERP slecht is, maar omdat het niet ontworpen is voor:
- Realtime dataverwerking
- Complexe machineaansturing en werkinstructies
- Complexe, dynamische, visuele dashboards
- Flexibele integraties met tientallen subsystemen
Probeer je dat toch, dan wordt het systeem log en onderhoudsgevoelig.
Veel grotere MKB’ers willen wél meer doen met hun data — vooral van de werkvloer — maar botsen op technische beperkingen. De datastromen tussen ERP, MES en andere systemen zijn vaak omslachtig of fragmentarisch.
Er is een duidelijke behoefte aan structuur, realtime inzicht en overzicht. Maar de vraag blijft:
Waar begin je, als je systeemlandschap blijft uitdijen?
Hoe voorkom je dat je ERP-systeem een spaghetti systeem wordt?
Vervangen lijkt op een gegeven moment onmogelijk, omdat alles erin verweven zit. En het prijskaartje is niet mals.
Luke van Enkhuizen
De route die wél schaalbaar is
Wat werkt dan wel?
Niet nog een tool. Niet nóg meer maatwerk in je ERP. Maar een technische structuur waarin systemen slim gekoppeld worden. Waarin data beschikbaar is op de plek waar die nodig is.
Ik noem dat een centrale bron van realtime waarheid. Geen magisch platform, maar een robuuste manier van denken en bouwen.
Je ERP blijft bestaan voor klantdata, orders en boekhouding. Maar je operatie draait op een lichtere, flexibelere laag.
Dat levert op:
- Minder maatwerkkoppelingen
- Sneller nieuwe tools integreren
- Betrouwbare en actuele data
- Een ERP dat weer beheersbaar wordt
- Klaar voor dashboards, AI, robotisering
Zonder dat je alles opnieuw hoeft op te bouwen.
Toekomstbestendigheid begint bij één ding:
Niet bij AI. Niet bij nog een nieuwe app.
Maar bij één duidelijke datastructuur.
Luke van Enkhuizen
Wat betekent dit voor jouw fabriek?
Misschien ben je net begonnen met ERP. Misschien zit je al middenin MES, OEE, QRM of andere digitalisering.
Dat maakt niet uit.
De echte vraag is:
Ben je klaar om datagedreven te werken — zónder afhankelijk te zijn van je ERP?
Als dat speelt, praat ik graag verder.
Geen hype. Geen pitch. Gewoon een persoonlijke kennismaking.
Gratis strategiegesprek boeken
Luke van Enkhuizen
